Kapodokya’nın en özel oluşumlu yerlerinden biri belki de dünyanın en büyüleyici atmosferlerinden birine sahip olan Göreme açık hava müzesi, M.S. 4.yüzyılda temelleri Aziz Basileus tarafından atılmış ve M.S.13.yüzyıla kadar yoğun bir şekilde dini eğitim ve düşünme merkezi olarak faaliyet göstermiştir. Aziz Basileus’un fikirlerinin ve dini eğitim sisteminin ilk olarak burada öğretilmeye başlanmasından sonra, Soğanlı, Ihlara Vadisi ve Açıksaray’da da aynı eğitim sistemi devam etmiştir. Arazinin engebeli yapısından dolayı iyi gizlenmiş olan Göreme’de, birçok kilise, şapel, yemekhane, mutfak ve oturma alanları mevcuttur.
Göreme açık hava müzesinde birçok kilise, şapel ve yemekhane mevcut olduğunu belirtmiştim. Bunları tek tek anlatıp da sizleri sıkmak istemiyorum ama buranın kuruculuğunu üstlenmiş olan Aziz Basileus’a değinmeden geçmeyeceğim. Aziz Basileus, Hristiyanlık düşüncesine birçok yeniliği getirmiştir ve adına kilise yapılmıştır. Göreme açık hava müzesinin hemen girişinde yer alan bu yapı 11.yüzyılda yapılmıştır. Kilise, dikdörtgen planlı ve üç apsisli (duvarlarda oyulan yerler) sütunlarla ayrılan narteks (kilise girişlerinde bulunan ve asıl bölümden kolonlarla ayrılan bölüm) bir yapıya sahiptir. Bu narteks bölümde de önemli kişilerin mezarları vardır. Göreme açık hava müzesinde kiliseler mimarilerine ve devirlerine göre “Sütunlu Kiliseler” ve “Yılanlı Kiliseler” olmak üzere 2 kategoriye ayrılmıştır. Sütunlu kiliseler; daha çok bütünsellik içeren duvar resimlerinin olduğu, Karanlık Kilise, Elmalı Kilise ve Çarıklı Kilise’dir. Duvar resimlerinin hikaye anlatmadığı Yılanlı Kiliseler ise; Rahibeler Manastırı, Yılanlı Kilise, Azize Barbara ve Azize Katherina Şapelleridir. Göreme açık hava müzesinde bulunan birçok şapel ve kilise, 11.yüzyılda yapılmıştır. Kiliselerde, Hristiyanlığın ilk dönemlerinde kullanılan geometrik süslemeler, İncil ve Hz.İsa’nın hayatını sahneleyen freskler yapıldığı döneme göre de farklılıklar göstermektedir. Bu çizimlerin hala canlılığını yitirmeden gözlemliyor olabilmek ise gerçekten olağanüstüdür.
Bu güzelim ören yerinde gezebileceğiniz yapılar ise, Kızlar ve Erkekler Manastırı, Aziz Basileus Şapeli, Elmalı Kilise, Azize Barbara Şapeli, Azize Katherina Şapeli, Yılanlı Kilise, Karanlık Kilise, Çarıklı Kilise ve Tokalı Kilise’dir. Bu saydığım kiliselere bir gezi düzenlemek isterseniz müze kartınızı çıkartmayı yada yanınıza almayı unutmayın çünkü birçok kiliseye giriş ücretli. Nevşehir’e 13 kilometre uzaklıkta olan Açık hava müzesi, haftanın her günü yaz saatinde 8:00-19:00, kış saatinde 8:00-17:00 saatleri arasında gezilebiliyor.
